دسته: علوم انسانی
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 23 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 28
نقد و بررسی تاریخ ایران از سقوط دولت ساسانی تا خلافت عباسی
مهاجرت اعراب به ایران:
مهاجرت اعراب به ایران از راه خشکی و از سمت عراق بوده است. و از روزگاران بس کهن مردم فقیر آن سرزمین که سامی نژاد هستند پی در پی در جستجوی چراگاه و زمینه های بارور به سوی شمال کوچ می کردند از سه هزار سال پیش از میلاد مسیح آبادیهای شمالی این سرزمین که کشورهای عراق، سوریه، فلسطین، لبنان کنونی که هلال خصیت نامیده می شد، یعنی سرزمین هلالی بار آور، مورد توجه عربها بادیه قرار گرفت، و برنشان این کوچهای پیاپی دراز تاریخ ساکنان این سرزمین توانستند با کوچهای پی در پی، دولتهای سامی نژاد قدیم چون اگر، بابل و دولتهای آرامی و کنعاتی فنیقی و بحرانی را در هلال پیدار سازند، اکنون از این رو تیرهای سامی نژاد مزبور ناگریز در جستجوی چرا گاه و آب با حواشی خود از آنجا به سرزمینهای آباد شمالی کوچ نمایند. بنابراین عراق و سوریه و فلسطین که شبه جزیره عربستان در مسان آنها واقع و دریا یا کوهستان یابند میانه آنها نبود از روزگار دیرین کوچگاه عربها بوده است.
از جمله قبایلی که در اواخر سلسله اشکانی و اوایل روزگار ساسانیان به ایران آمدند یکی طوایف بنوالعلم بوده که به داخل ایران مهاجرت کرد، این قبیله در پیش از اسلام در ایالت خوزستانی در هویزه و مناذرکبری در شمال غربی اهواز مسکن داشتند و از بومیان آنجا به شمار می رفتند و در هنگام حمله اعراب به ایران به یاری هم فراوان خود برخاستند با مهمانداران ایرانی خویش جنگیدند و چون عربها بر خوزستان دست یافتند. به بصره که شهری جدید الاحداث بود کوچیدند در زمان ساسانیان در ایان پادشاهی اردشیر اول (41-266) قابل ازد در کرمان تحت فرمانروایی ایران سکونت اختیار کرده بودند البته در بحرین نیز قبایل بنی تمیم و عبد القیس زیر نفوذ ایران بودند، در حیره نیز تنوفیان بر بخش بزرگی از عربستان حکومت داشتند و عموماً خراجگذار دولت ایران به شمار می رفتند و در واقع رغیب ایران بودند، بنابراین از روزگار دیرین ایران به درجات مختلف با اعراب نزدیکی و مناسبات دوستانه داشته است. ولی با این حال، ایرانیان حتی المقدور از مهاجرت اعراب به ایران جلوگیری می کردند و در این زمان عشایر بسیاری از اعراب صحرانورد دو روی به مهاجرت آورده و به مرزهای ایران نزدیک شده بودند و اگر جلوگیری ساسانیان از ایشان توسط دولت دست نشانده حمیره نبود در اندک زمانی سراسر عراق و خوزستان و پارسی را عشایر عرب فرا می گرفتند، چون این عشایر فقیر در مرزهای ایران خطر بزرگی برای کشور به شمار می رفتند، شخص یاران ساسانی همواره مراتب جلوگیری از ایسان بودند. حتی پادشاهان عرب حیره که تحت حمایت ایران بودند وظیفه مهم ایشان نگاهداری مرزها و دوراندن آن عشایر عرب از خاک ایران بود، چنانکه همین وظیفه را عنانیان پادشاهان دست نشانده روم در مرزهای سوریه انجام می دادند.
ولی با این حال اعراب از ضعف دولت ها استفاده کرده به ایران هجوم می آوردند و دست به قتل و غارت می زدند چنانچه شاهپور دوم (ذوالاکتاف) اعراب بنوتغلب و بنوبکر را که باعث خراجی ایران شده بودند گوشمالی داد و همچنین در زمان خسرو اول (انوشیروان) دسته ای از قبیله لیزایاد از فرات گذشته در عراق و جزیره به تاخت و تاز و چپاول پرداختند و جنگی با ایرانیان کرد، مردمی انبوه را بکشند این جنگ در تاریخ عرب به نام دیر الجماجم معروف است زیرا آن واقعه در نزدیکی دیری رخ داد که تازیان از کمر کشتگان پشته ای ساختند، خسرو انوشیروان سپاهیان را به دفع ایشان فرستاد و ایشان را هلاک کرد.
حملات عرب پس از اسلام:
قرنها به این سان گذشت و اعراب پیوسته به انبوهی شمار و سختی معیتشان می افزود و ناگزیر بودند موانع ایران ورودی و مصر را از پیش برداشته و برای رسیدن به زندگی بهتر راه مهاجرت را بر روی خود باز کنند. در این هنگام پیغمبر اسلام (ص) لوای دعوت بر افراشت و اعراب را به پذیرش این اسلام دعوت نمود.
فتوحات اعراب در زمان عمر:
خلاقت عمر همراه با پیروزیهایی بود که سپاه اسلام در سوریه با فتح دمشق بدست آوردند، اکنون باید در عراق نیز اقداماتی اولاً برای تثبیت وضعیت آن به نفع مسلمانان و ثانیاً برای توسعه فتوحات صورت می گرفت. در این زمان، شهر حمیره از دست ایرانیها خارج شده بود و طبعاً ایرانیان منتظر فرصتی بودند تا خطر جدید را دفع کنند. لشکر اعراب در دست مثنی بن حارثه بود اما خلافت مدینه همانند زمان ابوبکر بر آن بود تا از حجاز، آن هم از قبایل شناخته شده آن فرماندهی را به عراق اعزام کند.
فتوحات اعراب در زمان عمر:
خلافت عمر همراه با پیروزیهایی بود که سپاه اسلام در سوریه با فتح دمشق بدست آوردند، اکنون باید در عراق نیز اقداماتی اولاً برای تثبیت وضعیت آن به نفع مسلمانان و ثانیاً برای توسعه فتوحات صورت می گرفت. در این زمان، شهر حمیره از دست ایرانیها خارج شده بود و طبعاً ایرانیان منتظر فرصتی بودند تا خطر جدید را دفع کنند. لشکر اعراب در دست مثنی بن حارثه بود اما خلافت مدینه همانند زمان ابوبکر بر آن بود تا از حجاز، آن هم از قبایل شناخته شده آن فرماندهی را به عراق اعزام کند. سپس به این منظور ابوعبید بن مسعود را با هزار مرد جنگی بسیج کرد و به عراق فرستاد، مثنی بن حارثه و عمر و بن حزم و سلیطبن قیس نیز همراه او بودند این سپاه برفت و در ثعلبیه فرود آمد. سلیط بن قیس ابو عبید را گفت: مبادا خود را بدین ورطه گرفتار سازی که من شمار سپاه عجمان را بسیار می بینم بهتر است که به ناحیه بادیه رویم و از عمر بخواهیم که برای ما مدد فرستد، چون مدد رسید آنگاه بیش می رویم و جنگ را آغاز می کنیم، ابوعبی گفت: ای سلیط ترسیده ای به خدا سوگند. مثنی گفت: نترسیده، او رأی صواب خود را با تو در میان نهاد. من نیز می گویم زنهار پیش مروی که خود و یارانت را در وسط سرزمینشان گرفتار خواهی ساخت و آنان پنجه های خود را در پیکر تو فرو خواهند برد. ابوعبید به سخن هیچ یک گوش فرا نداد و فرمان داد پل ببندند و در عین ناخشنودی آن دو سپاه از پل بگذرانید. آن دو نیز از پل بگذشته ابو عبید سپاه خود را منظم کرد و خود در قلب جای گرفت، ایرانیان حمله آوردند و بر مسلمانان تیر باران کردند جمع کثیری آنان را مجروح ساختند آنگاه اعراب چون تن واحدی محله آوردند و سپاه ایران واپس نشست. ایرانیان بار دیگر حمله کردند و در این حمله ابوعبید نخستین کس بود که کشته شد و از مسلمانان خلق کشته شدند، باقی به سوی پل هجوم آوردند و از آن گذشتند مثنی به حمایت از ایشان به جنگ در ایستاد تا همگان از پل بگذشتند و آخرین کس مثنی بود آنگاه پل را ببریدند، این جنگ به نبرد جسر معروف است.
بلازی می نویسد: چون پارسیان؟ ؟ اجتماع تازیان را شنیدند، مروان شاه ابروبند (ذوالحاجب) را به مقابله ایشان فرستادند. انوشیروان این سپهسالار را بهمن لقب داده بود و بدان تبرک می جست، او را از آن باب ابروبند گفتند که وی ابروان را که از غایت پیری بر چشمانش فرو می ریخت می بست و نیز گفته اند که نام وی رستم بوده است، ابوعبید پل را اصلاح کرد زیرا نااستوار بود و بخشی از آن بریده شده بود آنگاه وی و نیز دیگر مسلمانان از مروحه آمدند و بر آن پل گذشتند و به سپاه ابروبند رسیدند، ابروبند چهارهزار مرد سلاح پوشیده و یک بیل داشت جنگی سخت در گرفت، زخم های فراوان بر پیکرها نشست و مسلمانان ناتوان گشتند، و شکست خوردند. جنگ پل روز دوشنبه در آخر ماه رمضان سال سیزدهم هجری رخ داد.
بنابراین علی رغم دلیری که مسلمانان از خود نشان دادند، به لیل حضور فیلهای قوی هیکل که در سپاه ایران بود، اسبانشان از صحنه گریختند و در نتیجه خودرویی به هزیمت نهادند. بنا به اختلاف نقلها، پل رومی رودخانه به دست خود اعراب یا دشمنانشان؟ ؟ شده راه بازگشت نیز بسته شده بود. این امر سبب تلفات بیشتر شد. با این حال پل موقتی زده شد و اعراب با از دست دادن چهار هزار نفر از نیروهای خود این جنگ را که به نام «یوم الجسر» یا روز پل خوانده شد به ایرانیان باختند.
دسته: فنی و مهندسی
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 23 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 39
بررسی بانک اطلاعاتی ACCESS 2000
بخش اول) آشنایی با نرم افزار مورد استفاده
نرم افزار از دبیرخانه تحت بانک اطلاعاتیAccess 2005 تهیه و تدوین گردیده فلذا برآن شدیم به دلیل توضیح کامل در خصوص نرم افزار استفاده شده جهت این برنامه را از فصل اول کتاب خودآموز جامع مایکروسافتAccess 2003 استفاده نماییم.
اگر با کامپیوترهای شخصی زیاد کار می کنید، بی تردید از واژه پردازها یا برنامه های کاربردی صفحه گسترده در کارهای خود استفاده می نمایید و احتمالاً استفاده از واژه پردازها را از زمانی که محصولات مبتنی بر کاراکتر تحتMS-DOS به کار برده می شوند شروع کرده و به تدریج آنها را به واژه پردازهایی که تحت سیستم عامل ویندوز اجرا می شوند ارتقاء داده اید. و نیز احتمال می رود که اکنون از مزیت داشتن بعضی نرم افزارهای بانک اطلاعاتی، یا به منزله جزئی از بسته های مجتمع سازی نشده مانند Microsoft Works یا به صورت یک برنامه جداگانه برخوردار هستید.
اکنون مدت های طلوانی است که برنامه های بانک اطلاعاتی برای استفاده کلیه کاربران کامپیوترهای شخصی به بازار ارائه شده اند، ولی متأسفانه بیشتر این برنامه ها یا برنامه های مدیریت ذخیره سازی ساده داده ها می باشند که برای ساخت برنامه های کاربردی مناسب نمی باشد. امروزه، حتی افرادی که با کامپیوتر به خوبی آشنا هستند نیز از سیستم های بانک های اطلاعاتی پیچیده دوری می کنند، مگر اینکه مجبور به استفاده از یک بانک اطلاعاتی اختصاصی تکمیل شده باشند. اکنون، با ارائهAccess مایکروسافت، یک سیستم بانک اطلاعاتی ساده در اختیار همگان می باشد و کاربران بسیاری برای ساخت بانک های اطلاعاتی ساده و کاملاً پیشرفته از آن استفاده می کنند.
اکنون که هفتمین نسخهAccess ارائه شده است، این نرم افزار به مراتب از پنجمین نسخه خود که برای نسخه های32 بیتی ویندوز طراحی شده بود قدرتمندتر گشته و نیاز به بررسی نحوه استفاده از کامپیوتر برای انجام کار تحتAccess دارد. اگر تاکنون به علت نیاز به مهارت های برنامه نویسی یا به علت نیاز به صرف وقت زیاد جهت یادگیری کار با بانک های اطلاعاتی، از نرم افزارهای بانک های اطلاعاتی دوری گزیده اید، اکنون می توانید بدون واهمه از علل فوق کار با برنامه ساده و آسانAccess را شروع کنید. ولی چگونه می توان مطمئن شد که به کاربردن Accessبرای انجام کارهای شما یک برنامه مناسب و انتخاب درست می باشد برای این منظور در زیر نگاهی به مزایای استفاده ای یک نرم افزار توسعه بانک اطلاعاتی بیندازید.
بانک اطلاعاتی چیست؟
به یک زبان ساده، یکDataBase (بانک اطلاعاتی) به مجموعه رکوردها و پرونده هایی اطلاق می شود که به منظور خاصی سازماندهی شده اند. برای مثال، می توانید اسامی و نشانی کلیه دوستان یا مشتریان را بر روی کامپیوتر خود نگه دارید. و یا کلیه نامه هایی را که می نویسید نگهداری کرده و انها را به ترتیب اسامی گیرندگان آنها مرتب سازید. و یا مجموعه ای از پرونده های حاوی، اطلاعات مالی- پول های پرداختی و حساب های دریافتی و موازنه حساب های خود را روی کامپیوتر ذخیره کنید. اسناد واژه پرداز که برحسب عنوان سازماندهی می شوند نیز به نوعی یک بانک اطلاعاتی را تشکیل می دهند. پرونده های صفحه گسترده ای که بر حسب کاربران آنها سازماندهی شده اند نیز نوع دیگری از یک بانک اطلاعاتی می باشند، میانبرها به کلیه برنامه ها در روی منویStart ویندوز نیز نوعی بانک اطلاعاتی محسوب می شوند و میانبرهای اینترنت به پوشهFavorite شما هم یک بانک اطلاعاتی است.
اگر کار شما کاملاً سازماندهی شده باشد، می توانید صدها کاربرگ یا میانبر را با استفاده از پوشه ها و زیرپوشه ها اداره کنید. هنگام انجام این کار، «شما» مدیر بانک اطلاعاتی محسوب می شوید. ولی اگر به اشکال بزرگی برخوردید چه باید کرد؟
چگونه می توان اطلاعات مربوط به مشتریان متعدد را که در اسناد و پرونده های کاربرگ های گوناگون درج شده اند جمع آوری کرد و به آنها دسترسی داشت؟ چگونه می توان با وارد کردن اطلاعات جدید همین اطلاعات رابطه برقرار نمود؟ چگونه می توان مطمئن شد که اطلاعات وارد شده صحیح می باشند؟ چگونه می توان اطلاعات را با دیگرانبه اشتراک گذاشت، ولی به آنان اجازه تغییر آنها را نداد؟ برای انجام این کارها، به یک سیستم مدیریت اطلاعات یا DataBase Management System (DBMS) نیاز دارید.
بانک های اطلاعاتی رابطه ای
تقریباً کلیه سیستم های جدید مدیریت بانک اطلاعاتی، اطلاعات را با استفاده از الگوی مدیریت رابطه ای بانک اطلاعاتی، ذخیره و اداره می کنند. در یک سیستم مدیریت رابطه ای بانک اطلاعاتی که به RDBMS معروف می باشد، سیستم کلیه اطلاعات را از طریق جدول کنترل می کند. در جدول هایی (Tables) که حتی یک عنوان مثل نام مشتری یا محصول ذخیره می شوند، هر جدول دارای ستون ها (Columns) یا فیلدها (Filds) می باشد که هر ستون حاوی اطلاعات مختلفی درباره موضوع (مثل نشانی مشتری یا شماره های تلفن) می باشد. و نیز یک جدول دارای ردیف ها (Rows) (یا رکوردها (Crecords) است که کلیه مشخصه های یک نمونه از موضوع (مثل اطلاعات درباره یک محصول یا یک مشتری خاص) در آنها ثبت می شوند. ولی هنگامی که از یک بانک اطلاعاتی پرس و جویی (Query) می کنید (آوردن اطلاعات از یک یا چند جدول) همیشه نتیجه شبیه جدول دیگری به نظر خواهد رسید.
اصطلاح رابطه ای (Relational) از این واقعیت ناشی می شود که هر جدول در یک بانک اطلاعاتی حاوی اطلاعات مربوط به یک موضوع و فقط یک موضوع می شود. اگر الگوی مدیریت رابطه بانک اطلاعاتی را مرور کنید متوجه خواهید شد که رابطه (Relation) برای مجموعه ای از ردیف ها (یک جدول) درباره یک موضوع به کار می رود، و نیز اطلاعات مربوط به دو دسته از اطلاعات (مانند مشتری ها و سفارشات) می توانند بر اساس مقدارهای مرتبط داده های به عنوان یک ورودی منظور شوند. برای مثال، ذخیره اسم و نشانی ممشتری برای هر سفارشی که مشتری می دهد کار زائدی است. در یک سیستم رابطه ای بانک اطلاعاتی، اطلاعات مربوط به هر سفارش دارای فیلدی است که اطلاعاتی مانند شماره مشتری را ذخیره می کند و از این فیلد می توان برای برقراری ارتباط و اخذ هر نوع اطلاعات مربوط به این مشتری استفاده کرد.
در عین حال می توانید اطلاعات مقدارهای مرتبط به هم در چند جدول یا پرس و جو را با هم یکی سازید. برای مثال می توان از اطلاعات شرکت که شامل اطلاعات تماس است برای یافتن نشانی های تماس با یک شرکت خاص استفاده کرد و یا از اطلاعات مربوط به کارکنان همراه با اطلاعات هر دپارتمانی برای پیدا کردن بخشی که کارمند خاصی در آن کار می کند استفاده نمود.
تعریف داده ها و ذخیره سازی
در ضمن کار با یک سند یا یک کاربرگ، معمولاً به آزادی می توانید محتویات سند یا خانه کاربرگ را تعریف کنید. در یک صفحه مشخص از یک سند، می توانید پاراگراف، جدول، نمودار یا چند ستون از داده ها با قلم های مختلف را به متن اضافه کنید. در یک ستون داده شده بر روی یک کاربرگ، می توانید در بالای ستون یک عنوان با داده های متنی برای چاپ یا نمایش بر روی صفحه مانیتور قرار دهید. و نیز می توانید از قالب های متعدد عددی، بسته به عملیات هر ردیف در یک ستون استفاده کنید. شما به این انعطاف پذیری نیاز دارید، زیرا سند واژه پرداز شما باید قادر به انتقال پیام بر روی یک صفحه چاپی باشد و کاربرگ باید داده هایی را که تحلیل می کند بتواند ذخیره کند و محاسبات مربوطه را انجام داده و نتیجه را نمایش دهد.
این انعطاف پذیری به خصوص برای حل مشکلات کارهای به نسبت کوچک ولی به خوبی تعریف شده بسیار سومند است. در صورتی که تعداد صفحه های اسناد به چند دوجین برسند، سندها دست و پاگیر شده و انجام کار مشکل خواهد شد. در کاربرگ ها نیز هنگامی که تعداد خانه ها به چند صد ردیف اطلاعات برسد، نیز کار سخت می شود. با افزایش مقدار داده ها، فضای ذخیره سازی داده ها، فراتر از حد در نظر گرفته شده برای واژه پرداز یا صفحه گسترده در کامپیوترتان خواهد رفت. اگر هدف شما اشتراک گذاری سند یا کاربرگ باشد، کنترل چگونگی استفاده دیگران از این اسناد و وارد کردن داده ها به این اسناد مشکل (البته نه غیرممکن) می گردد. برای مثال، در یک کاربرگ، حتی اگر فقط به دو خانه برای درج تاریخ و یک مقدار پولی نیاز داشته باشد، باز این احتمال وجود دارد که کاربری به اشتباه یک مقدار حرفی را در این دو فیلد وارد کند.
در بعضی برنامه های صفحه گسترده به شما اجازه داده می شود تا یک ناحیه، بانک اطلاعاتی را در یک کاربرگ برای مدیریت اطلاعات مورد نیاز جهت ارائه نتایج مورد نظر در نظر بگیرید. ولی به هر حال باید محدودیت فضای ذخیره سازی در یک برنامه صفحه گسترده را منظور دارید و در هر صورت کنترل کاملی بر روی آنچه که در ردیف ها و ستون های ناحیه بانک اطلاعاتی وارد می شود نخواهید داشت. و نیز، اگر باید داده هایی به جز داده های عددی و حرفی را کنترل نمایید، باید مطمئن شوید که برنامه صفحه گسترده شما این اطلاعات را به منزله یک پرونده صوتی یا تصویری تلقی ننمایند.
دسته: حسابداری
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 98 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 11
بررسی سیستم سهام شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار
بیان مسئله:
کشف علم در پایگاه داده که کاوش داده ای هم نامیده می شود یک ابزار مهندسی قابل قبول است که در استخراج اطلاعات مفید از پایگاه داده ای بزرگ اهمیت دارد. این ابزار در معمول نیازمند توانایی محاسبات بسیار بالاست که می تواند با توزیع وبرابری فراهم شده باشند. کار توسعه یافته در اینجا قسمتی از یک پروژه DisDamin است که با مسائل کاوش در استفاده از محاسبات توزیع یافته سرو کار دارد. هدف آن توسعه راه حل های موازی و توزیع یافته برای مسائل کاوش داده ای است. این در زمان اجراء دو هدف دارد: هدف اول استفاده از برابر و هدف دوم کاهش محاسبات است در محیط های موازی و توزیع یافته از قبیل شبکه ها یا خوشه ها، مؤلفه های موجود در اجرای کار بایستی درالگوریتم مورد نظر بوده باشد. عدم وجود نیروهای حافظه مرکزی برای ما همان توزیع پایگاه داده ای در بخش هاست و اجرای این قطعات با استفاده از برابری شکل می یابد به خاطر اینکه هزینه ارتباطات در این نوع محیط ها بالاست، محاسبه برابری بایستی در اجتناب از ارتباطات پرهزینه خودمختار بوده باشد. از این رو، پروژه کاوش داده شبکه ای موجود یا شبکه علمی مکانیزم مورد نظر را برای ادغام توسعه الگوریتم های کلاسیکی روی شبکه فراهم می سازد و اما الگوریتم های خاص شبکه را فراهم نمی سازد. به عبارت دیگر پروژه DisDamin کارهای کاوش داده ای را با مد نظر قرار دادن کاوش داده های به ویژه محاسبه شبکه را ممکن می سازد.
دسته: فنی و مهندسی
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 14899 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 160
بهینه سازی انرژی در فرآیند تولید فلز روی
1-1- خواص عمومی
فلز روی به رنگ سفید مایل به آبی یا نقره ای می باشد. روی خالص خیلی نرم است. در درجه حرارت های معمولی ترد و شکننده بوده و با ضربات چکش به راحتی می شکند و آن را نمی توان نورد کرد. در درجه حرارت های 100 الی 150 درجه سانتی گراد می توان آن را به راحتی نورد و تبدیل به ورق نمود و ورق هایی به ضخامت تا 1/0میلی متر از آن ساخت؛ ولی در 250 درجه سانتی گراد مجددا به حالت ترد و شکننده در آمده و به شکل گرد در می آید؛ ولی برای ضخامت های کم قابلیت تورق ومفتول کشی را دارا می باشد. سختی و مقاومت تسلیم فلز روی وقتی که با هیچ عنصری آلیاژ نشده باشد، از قلع و سرب بالاتر است و نسبت به آلومینیوم و مس پایین تر می باشد. در مکان هایی که تنش های زیادی به فلز وارد می شود نبایستی از فلز روی استفاده نمود؛ چرا که روی در مقابل خزش، مقاومت کمی از خود نشان می دهد. مصارف این فلز تابع شکل پذیری آن است. وقتی که این فلز با 4 درصد آلومینیوم آلیاژ شود، مقاومت تسلیم و سختی آن به اندازه قابل توجهی افزایش خواهد یافت. چنین آلیاژی از قابلیت ریخته گری برخوردار بوده و به خصوص ریخته گری تحت فشار برای آن زیاد رایج است. سایر طرق ریخته گری کمتر مصرف می شوند.
فلز روی با خاصیت الاستیسیته زیاد، شکل پذیر بسیار خوبی دارد. خاصیت الکترونگاتیوی روی سبب استفاده وسیع آن در باتری های خشک شده است. از خواص مهم و تکنیکی روی در صنعت، حفاظت خیلی خوب پوشش های آن در مقابل خوردگی است.
1-1-2- خواص فیزیکی و مکانیکی
در جدول 1-1 خواص فیزیکی و مکانیکی فلز روی آورده شده است.
جدول 1-1: خواص فیزیکی و مکانیکی فلز روی
| خواص | مقدار |
| سختی (در جدول موهس) | 5/2 |
| سختی برینل (500 کیلوگرم بار برای 30 ثانیه) | 30 |
| سختی ویکرز (HV) | KP/mm250 |
| سرعت صوت (30) | Km/s6/3 |
| ویسکوزیته مایع در نقطه ذوب 5/419 یا k7/692 | N/m00385/0 |
| کشش سطحی مایع در نقطه ذوب 5/419 یا k7/692 | N/m782/0 |
| کشش سطحی مایع در نقطه ذوب 450 یا k2/723 | N/m755/0 |
| مقاومت ضربه ای (انبساط طولی، روی فشرده=30%) | (ft-lbs/in235-26) j/cm29-5/6 |
| ضریب ارتجاعی (مدول الاستیسیته) | (Psi 1071) MN/m2 1047 |
| ضریب اصطکاک | 21/0 |
| انبساط طولی حالت نرم 95/99% | 65% |
| حالت سخت 0/98% | 5% |
| مقاومت کششی برای حالت نرم | Kg/mm2 32-16 |
| مقاومت کششی برای حالت سخت | Kg/mm2 27-18 |
| حد گسیختگی برای درجه خلوص 995/99% | Kg/mm2 14-10 |
| حد گسیختگی برای درجه خلوص 99/99% | Kg/mm2 16-12 |
در شکل 1-1 تاثیر درجه حرارت، بر تراکم پذیری روی نشان داده شده است.
1-3-2- روش های تولید گرد روی
1- تولید گرد روی به روش تقطیر
انواع زیادی از کوره ها، جهت به بخار تبدیل کردن روی از شمش یا قراضه های پرعیار روی و سرباره های کارگاه های گالوانیزاسیون، مورد استفاده قرار می گیرند. از جمله: کوره های الکتروترمال، کوره های افقی، کوره های نوع نیوجرسی.
اندازه ذرات گرد روی بستگی به شرایط بخار، چگالش آن و چگونگی کنترل فرآیند دارد. در این روش انرژی مصرف شده در حدود kwh1000 به ازای هر تن گرد به علاوه حدود 15 مترمکعب (kJ530) گاز جهت ذوب و پیش حرارت و غیره، و کمتر از 2 کیلوگرم کک (به ازای هر تن گرد روی) مصرف می شود.
2- تولید گرد روی به روش اتمایز کردن
اتمایز کردن به معنای تبدیل مایعات به پودر می باشد. در این روش ابتدا روی را به حالت مذاب در آورده سپس از طریق نازلی، قطرات بسیار کوچک مذاب روی، به داخل جریان هوای افقی راه پیدا می کند و در آنجا، فشار هوا (یا گاز دیگری) باعث اتمایز شدن قطرات می گردد و در نهایت محصول توسط فیلترهای کیسه ای جمع آوری می گردند.
محصول این روش به طور معمول درشت تر از محصول روش قبلی می باشد؛ بدین صورت مرسوم است که محصول روش تقطیر را، گرد روی و محصول روش اتمایز کردن را، پودر روی می نامند.
تولید به روش اتمایز کردن معمولا نیاز به 10-5 کیلوگرم در دقیقه فلز روی و 1030 تا 1380 کیلوپاسکال فشار هوا دارد. اغلب کارخانجات تولید روی الکترولیتی، جهت تامین پودر روی مورد نیاز برای تصفیه محلول سولفات روی در کنار تولید شمش، یک واحد تولید پودر روی به روش اتمایز کردن دارند.
در این روش با تنظیم نازل و حجم و فشار سیال، دانه بندی پودر روی قابل کنترل می باشد. در کارخانه Risdon در استرالیا بیش از نیمی از ذرات، قطری بین 200-40 میکرون دارند؛ در حالی که پودر روی مصرفی در کارخانه Illinois در حدود 70 درصد، قطری بین 75 تا 800 میکرون دارند.
پودر روی به صورت اشکال نامنظمی تولید می شود. این در حالی است که گرد روی به صورت کاملا کروی با سطح مخصوص زیادتری نسبت به پودر روی حاصل می گردد: به طوری که نسبت سطح مخصوص بر واحد جرم گرد روی بسیار بیش تر از مقدار آن برای پودر روی می باشد. سطح مخصوص زیاد باعث افزایش اکسید روی وکاهش محتوی روی فلزی می گردد. بر روی، روی فلزی یک فیلم نازک اکسید تشکیل می شود که موجب کاهش کارآیی آن می گردد که نیاز به احیا نمودن مجدد آن می باشد. واکنش زیر احیای اکسید روی را نشان می دهد:
(1-18)
نظر به این که گردهای روی دارای سطح مخصوص بالایی هستند، جهت جلوگیری از تشکیل اکسید روی باید در بسته بندی آنها مراقبت بیش تری به عمل آید و کاملا خشک نگه داشته شوند. به طور معمول در صورت بالا بودن درصد اکسید روی، محصول مجدداً به کارخانه ذوب بازگردانده می شود.
3- تولید گرد روی به روش های دیگر
دیگر روش های تولید گرد یا پودر روی توسط Hafford و همکاران در سال 1982 مورد مطالعه قرار گرفته که از لحاظ صنعتی از اهمیت کم تری برخوردار می باشند.
1-3-3- ترکیب شیمیایی و خصوصیات فیزیکی گرد روی
خصوصیات گرد روی تا حدودی می تواند مطابق با نظر مصرف کننده تهیه و تنظیم گردد؛ با وجود این هر شرکت تولید کننده محصول خاص خود را با مشخصات ویژه ای به بازار عرضه می دارد؛ ضمن اینکه که توانایی تغییر برخی از مشخصه های فیزیکی (مانند دانه بندی) و یا شیمیایی محصول خود را مطابق نظر خریدار دارا می باشد.
مقدار ناخالصی های محتوی گرد روی به بزرگی تناژ تولید و طبیعت مواد خام استفاده شده بستگی دارد. مقدار سرب موجود در گردها عموما از 15/0 درصد بالاتر نمی رود و سعی در این است که میزان سرب محتوی به پایین ترین مقدار خود برسد. البته در پودرهای روی مورد مصرف در تصفیه الکترولیتی روی، میزان سرب را بالا در نظر می گیرند. مقدار اکسید روی محتوی در گردهای روی عموما به میزاان 3 تا 5 درصد می باشد. این مقدار به اندازه ذرات گرد بستگی دارد. هرچه میزان اندازه ذرات کم تر باشد، به دلیل سطح مخصوص بیش تر، اکسید روی بیش تری تشکیل می شود. اکسید روی و اکسی کربنات ها باعث غیر فعال شدن سطح فلز روی می شوند. به طور کلی روی فلزی محتوی در گردها نبایستی کمتر از حدود 97-95 درصد باشد.
1-3-4- مصارف گرد روی
1- گرد روی جهت تولید پولک یا فلس روی
گرد روی می تواند به صورت پولک در بیاید. شکل پولکی روی که دارای سطح مخصوص بالایی می باشد، توسط آسیا نمودن از نوع گلوله ای در داخل سیال غیر واکنش دهنده ای مانند یک هیدروکربن که حاوی حدود 3 درصد روان ساز مانند اسید استئاریک و دیگر افزودنی های سودمند می باشد، به دست می آید.
علت انتخاب چنین سیالی مانع شدن از پیوند ذرات روی و حالت زینتر شدن در طول عملیات آسیا کردن می باشد. ذره گردها توسط آسیای گلوله ای تخت شده و به صورت پولک در می آید. پولک ها در فیلترها به صورت تر یا خشک جمع آوری گشته، سپس بسته بندی می شوند. از لحاظ ابعادی، ضخامت پولک در حدود میکرون و نسبت قطر به ضخامت حدود 10 می باشد. باید در نظر داشت که به دلیل استفاده از سیال قابل اشتعال در تولید پولک روی و مانع شدن از ایجاد برخی از ناخالصی ها، تولید پولک عملیاتی وقت گیر و کند می باشد. پولک روی به عنوان رنگ دانه در مواد مختلف از جمله پلاستیک ها مورد مصرف قرار میگیرد، پولک روی ظاهری پرزرق و برق به رزین ها جهت مصارف خاص می بخشند؛ هم چنین هدایت الکتریکی را افزایش می دهد ودر پوشش ضدخوردگی مصرف دارد.
3-3-4- پتانسیل الکتریکی منفرد عناصر فلزی
هرگاه الکترود فلزی، داخل فاز مایعی که حاوی املاح محلول همان فلز است قرار گیرد، پتانسیل الکتریکی به نام پتانسیل الکترود منفرد به وجود می آید.
به طور معمول این پتانسیل الکتریکی بر حسب پتانسیل الکتریکی هیدروژن که به عنوان مبنا و معادل صفر استاندارد شده است، سنجیده می شود. پتانسیل الکترود استاندارد بعضی از فلزات در جدول 5-1 آورده شده است.
3-3-5- پلاریزه شدن الکترودها
پلاریزاسیون اثر مهمی در مصرف انرژی الکتریکی سلول الکترولیز دارد. هنگامی که یک جریان الکتریکی از یک سلول الکترولیز عبور می کند، اختلاف پتانسیل لازم برای برقراری این جریان الکتریکی به مقدار قال توجهی بزرگتر از مجموع جبری پتانسیل منفرد کاتد و آند به اضافه پتانسیل لازم برای مقاومت اهمی الکترولیت و اتصالات مربوط است. این اختلاف ناشی از پلاریزه شدن الکترودها می باشد. پلاریزاسیون ناشی از تجمع یون های فلزی در اطراف آند و کاهش آن در اطراف کاتد می باشد. در نتیجه غلظت یون ها در اطراف الکترودها متفاوت از غلظت متوسط یون فلزی در فاز مایع می باشد و به علت تغییر غلظت یون ها در اطراف الکترودها نیروی الکتروموتوری ایجاد می شود که با پتانسیل الکتریکی برقرار شده در سلول، دارای جهت مخالف می باشد و برای غلبه بر این نیروی الکتروموتوری باید پتانسیل الکتریکی سلول الکترولیز را افزایش داد. هم چنین رسوب یون فلزی ناخالصی ها همراه با فلز مورد نظر در کاتد و یا ناخالصی های موجود در فلز کاتی و تشکیل حباب های اکسیژن در سطح آند نامحلول و حباب های هیدروژن در سطح کاتد یا ناخالصی های موجود در آند باعث تغییر جنس آند و کاتد می گردد و خود این امر، اختلاف پتانسیلی را ایجاد می کند که در سلول الکترولیز پیش بینی نشده است و برای غلبه بر آن باید اختلاف پتانسیل سلول را افزایش داد. مجموع این پتانسیل های اضافی تحت عنوان پلاریزاسیون الکترودها نام گذاری شده است.
3-3-6- فراپتانسیل (فراولتاژ)
اضافه ولتاژ لازم جهت غلبه بر عامل پلاریزاسیون را در جریان الکترولیز، فراولتاژ نامگذاری کرده اند. در زیر فراپتانسیل کاتدی و آندی شرح داده می شوند:
3-3-7- فراپتانسیل کاتدی
فراولتاژ کاتدی در رابطه با یون هیدروژن در اطراف کاتد و پتانسیل لازم برای تصاعد آن می باشد؛ لذا فراپتانسیل (فراولتاژ) هیدروژن عبارت از اختلاف پتانسیل تعادل هیدروژن با پتانسیل لازم جهت خنثی و متصاعد شدن آن در کاتد خواهد بود. فراپتانسیل هیدروژن بستگی به عوامل متعددی دارد. یکی از مهمترین این عوامل جنس فلز کاتد و حالت سطحی و ناخالصی های موجود در آن می باشد. افزایش چگالی جریان الکترولیز عامل دیگری در افزایش فرا ولتاژ هیدروژن است. برعکس، دما اثر معکوس داشته و با افزایش آن فراولتاژ هیدروژن کاهش می یابد. از این امر در صنعت روی استفاده می شود. روی دارای پتانسیل الکترود منفرد معادل 76/0- ولت است و به صورت نظری در حضور یونهای هیدروژن (پتانسیل الکترود منفرد قراردادی معادل صفر) باید یونهای هیدروژن در کاتد خنثی و متصاعد شوند؛ در حالی که عملا در صنعت با تنظیم شدت جریان؛ کنترل غلظت یون های هیدروژن در اطراف کاتد؛ خنک کردن الکترولیت (واکنش الکترولیز سولفات روی گرمازاست)؛ و انتخاب کاتد مناسب (آلومینیومی) با سطح کاملا صاف و صیقلی، فراولتاژ هیدروژن را آنقدر بالا می برند که فلز روی به آسانی و با راندمان جریان بالا در سطح کاتد رسوب می کند.
3-3-8- فراپتانسیل آندی
این فراولتاژ از درجه اهمیت کمتری نسبت به فراولتاژ کاتدی برخوردار است. این فراولتاژ بستگی به ولتاژ لازم جهت تصاعد اکسیژن در مورد آندهای نامحلول دارد؛ لذا در این نوع الکترولیزها شرایط باید طوری تنظیم گردد تا تصاعد اکسیژن از سطح آند تسهیل شود. تشکیل حباب های اکسیژن و باقی ماندن آنها در سطح آند باعث افزایش اضافه ولتاژ شده و مصرف انرژی الکتریکی را در الکترولیز افزایش می دهد.
3-3- مقاومت اهمی الکترولیت و اتصالات
مقاومت اهمی الکترولیت یکی از عوامل اصلی در تعیین پتانسیل الکتریکی است که بستگی به عوامل زیر دارد؛
- فاصله دو الکترود از یکدیگر: هر قدر این فاصله کمتر باشد، مقاومت اهمی نیز کمتر خواهد بود. از طرفی این فاصله از حد معینی نمی تواند کمتر باشد. اگر این فاصله بسیار کم باشد، خطر تشکیل گره در سطح کاتد و اتصال آن با آند به وجود می آید و باعث اتصال کوتاه بین آندو کاتد شده و مصرف انرژی را افزایش خواهد داد.
از طرف دیگر برقراری فاصله کم بین آند و کاتد مستلزم دقت زیاد در گذاشتن آند و کاتد در سلول الکترولیز می باشد.
- هدایت الکتریکی الکترولیت: این امر بستگی به ترکیب الکترولیت و درجه حرارت دارد. اسیدی بودن الکترولیت باعث افزایش هدایت الکتریکی است و افزایش درجه حرارت نیز همین خاصیت را دارد؛ ولی باید توجه نمود که وجود اسید آزاد به مقدار زیاد و درجه حرارت بالا، باعث واکنش های ثانویه در جریان الکترولیز که مصرف کننده انرژی هستند، می شود؛ لذا این دو عامل باید به طور بهینه در نظر گرفته شوند.
- مقاومت ناشی از اتصالات الکتریکی: انرژی الکتریکی معمولا توسط دو تسمه (شینه) مسی که در دو طرف سلول های الکترولیز قرار دارد به الکترودها منتقل می شود. الکترودها نیز در قسمت فوقانی خود دارای دو زائده می باشند. این زائده ها بر روی تسمه های مسی قرار گرفته و بدین ترتیب اتصال الکترود را با منبع انرژی الکتریکی برقرار می کنند. وجود نقاط اکسیدی شده ویا لکه های روغنی در روی تسمه مسی انتقال الکتریسیته و یا ناصاف بودن سطح زائده های الکترودها باعث می شود که اتصال بین الکترود و تسمه (شینه) مسی حامل جریان کامل نبوده و مقاومت اهمی این اتصالات افزایش یابد.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه... 2
فصل اول: خواص و کاربرد فلز روی
1-1- خواص عمومی... 5
1-1-2- خواص فیزیکی و مکانیکی... 5
1-1-3- خواص حرارتی... 7
1-1-4-خواص الکتریکی، مغناطیسی و الکتروشیمیایی... 10
1-1-5- خواص اتمی و بلور شناسی... 12
1-2- موقعیت در جدول تناوبی... 13
1-2-1- شیمی فضایی... 13
1-2-2- حالت تک ظرفیتی... 14
1-2-3- حالت دو ظرفیتی... 14
1-2-4- حلالیت املاح... 15
1-2-5- واکنش پذیری... 15
1-2-6- اندازه گیری غلظت روی در محلول سولفات روی... 18
1-3- مصارف فلز روی... 19
1-3-1- روی جهت تولید گرد روی (خاکه روی) ... 20
1-3-2- روش های تولید گرد روی... 21
1-3-3- ترکیب شیمیایی و خصوصیات فیزیکی گرد روی... 23
1-3-4- مصارف گرد روی... 23
1-3-5- کاربرد روی در باتری... 27
1-3-6- روی به عنوان رنگ دانه... 28
1-3-7- روی در تصفیه آب... 30
1-3-8- مصرف روی جهت تندرستی انسان، جانوران و گیاهان... 31
1-3-9- روی در ساخت اسباب بازی... 31
1-3-10- مصرف روی در گالوانیزاسیون... 31
1-3-11- دیگر مصارف روی... 32
1-3-12- مواد جانشین روی... 32
فصل دوم: هیدرومتالورژی
2-1- مقدمه... 35
2-2- هیدرومتالورژی کانه یا کنسانتره اکسیدی روی... 35
2-2-1- استفاده از کنسانتره اکسید روی... 35
2-2-1-1- کنسانتره روی تکلیس نشده (خام) ... 35
2-2-1-2- کنسانتره تکلیس شده (کلسین) ... 36
2-2-2- استفاده از کانه خردایش شده معدن (روش انحلال مستقیم) ... 37
2-2-2-1- روش مرسوم... 38
2-2-2-2- روش ویژه... 38
2-3- لیچینگ... 39
2-4-خنثی سازی... 45
2-5- کاهش غلظت آهن در محلول لیچ... 46
2-6- رسوب گذاری سیلیس موجود در محلول لیچ... 47
2-7- عملیات حذف کلر از محلول سولفات روی... 49
2-8- رسوب گذاری سولفات روی قلیایی... 51
2-9- تصفیه پساب... 51
2-10-کاهش غلظت کادمیوم و نیکل در محلول لیچ ... 52
2-11- کاهش غلظت کبالت در محلول لیچ... 54
فصل سوم: الکترومتالورژی
3-1- مقدمه... 57
3-2- اصول الکترووینینگ... 58
3-2-1-الکترولیت... 58
3-2-2- فرایند الکترولیتی... 58
3-3-3- پتانسیل الکتریکی تجزیه... 59
3-3-4- پتانسیل الکتریکی منفرد عناصر فلزی... 60
3-3-5- پلاریزه شدن الکترودها... 60
3-3-6- فراپتانسیل (فراولتاژ) ... 61
3-3-7- فراپتانسیل کاتدی... 61
3-3-8- فراپتانسیل آندی... 62
3-3- مقاومت اهمی الکترولیت و اتصالات... 62
3-4- پتانسیل لازم برای الکترولیز... 63
3-5- چگالی جریان... 65
3-6- راندمان جریان... 66
3-7- الکترووینینگ روی... 67
3-8- الکترودها... 67
3-9- واکنش های شیمیایی در الکترووینینگ روی... 68
3-10- روش های صنعتی الکترووینینگ... 69
3-11- اثر ناخالصی ها بر کمیت و کیفیت محصول الکترووینینگ روی... 70
3-12- اثر افزودنی ها در الکترووینینگ روی... 71
فصل چهارم: بررسی مقاله های ارائه شده
مقاله ارائه شده توسط آقایان: دکتر محمد شیخ شاب بافقی و امیر شیخ غفور... 79
مقاله ارائه شده توسط M. Emre و S. Gurmen: ... 91
مقاله ارائه شده توسط: D. B. DREISINGER A. M. ALFANTAZI and... 94
مقاله ارائه شده توسط IVANIVANOV... 101
فصل پنجم: مواد و روش آزمایش
5-1- مواد و تجهیزات مورد نیاز... 109
5-2- ساخت محلول استاندارد... 109
5-2-1- ساخت محلول استاندارد سولفات روی... 109
5-2-2- ساخت محلول استاندارد اسید سولفوریک... 110
5-3- آزمایش تاثیر غلظتهای متغیر سولفات روی با غلظت ثابت اسید... 110
5-3-1- محاسبه وزن تئوری و راندمان... 111
5-4- تبدیل واحد غلظتهای اسید و سولفات روی به واحد حجم... 112
5-5- آزمایش تاثیرات غلظتهای مختلف اسید سولفوریک با غلظت ثابت سولفات روی... 113
5-6- آزمایش تاثیر صمغ عربی ... 113
5-6-1- تبدیل واحد ppm به واحد گرم بر لیتر... 114
5-6-2- محاسبه مقدار حجم صمغ که از محلول استاندارد باید برداشته و در بالن ها ریخته شود-- 114
5-7- آزمایش تاثیر سولفات منگنز... 115
5-8- آزمایش تاثیر صمغ در حضور منگنز با غلظت ثابت ppm200 ... 115
5-9- آزمایش تاثیر صمغ در حضور پرمنگنات ... 116
5-10- آزمایش تاثیر آهن II ... 116
5-11- آزمایش تاثیر تلاطم... 117
5-12- آزمایش تاثیر شدت جریان از 25/0 آمپر تا 5/1 آمپر... 117
5-13- آزمایش تاثیر دما... 117
5-14- مواد و تجهیزات مورد نیاز در روش آزمایشگاهی پیوسته ...
5-15- روش انجام آزمایش در حالت پیوسته ...
فصل ششم: نتایج و مدولاسیون
6-1- تاثیر غلظت اسید سولفوریک بر راندمان و انرژی مصرفی... 121
6-2- تاثیر غلظت روی بر راندمان و انرژی مصرفی... 122
6-3- بررسی تاثیر صمغ عربی بر راندمان و انرژی مصرفی... 124
6-4- تاثیر غلظت سولفات منگنز بر انرژی مصرفی و راندمان... 125
6-5- بررسی غلظت صمغ در حضور سولفات منگنز بر راندمان و انرژی... 127
6-6- بررسی تاثیر پرمنگنات بر راندمان و انرژی مصرفی... 128
6-7- بررسی تاثیر غلظت صمغ در حضور پرمنگنات بر راندمان و انرژی... 130
6-8- بررسی تاثیر تلاطم الکترولیت بر راندمان و انرژی مصرفی ... 131
6-9- بررسی تاثیر غلظت آهن بر راندمان و انرژی... 133
6-10- بررسی تاثیر غلظت اسید در دانسیته جریان مختلف بر راندمان و انرژی... 134
6-11- بررسی تاثیر غلظت روی در دانسیته جریانهای مختلف بر راندمان و انرژی... 136
6-12- بررسی تاثیر دانسیته جریان در غلظتهای مختلف پرمنگنات بر راندمان و انرژی... 137
6-13- بررسی تاثیر دانسیته جریان در غلظتهای مختلف صمغ بر راندمان و انرژی در حضور پرمنگنات 138
6-14- بررسی تاثیر اسید در دماهای مختلف بر راندمان و انرژی... 139
6-15- بررسی تاثیر غلظت روی دردماهای مختلف بر راندمان و انرژی... 140
6-16- بررسی تاثیر دما در غلظت های مختلف پرمنگنات بر راندمان و انرژی... 141
6-17- بررسی تاثیر دما (درغلظتهای مختلف صمغ) بر راندمان و انرژی در حضور پرمنگنات... 142
6-18- مدلسازی توسط نرم افزار SPSS ... 143
6-19- بررسی تأثیر دبی های مختلف بر راندمان و انرژی مصرفی در روش پیوسته ...
6-20- بررسی تأثیر دانسیته جریان بر راندمان و انرژی مصرفی در روش پیوسته ...
6-21- بررسی تأثیر غلظت اسید بر راندمان و انرژی مصرفی در روش پیوسته...
فصل هفتم: نتیجه گیری
نتیجه گیری ... 146
مراجع ... 149
دسته: فنی و مهندسی
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 405 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 80
توضیحی ثبت نشده است